Trong một động thái bất ngờ, Tổng thống Joe Biden đã ký lệnh ân xá cho Dr. Anthony Fauci, Liz Cheney, Mark Milley, Adam Schiff và các thành viên trong Ủy ban Điều tra Vụ tấn công ngày 6 tháng 1 (J6 Committee). Lệnh ân xá này ngay lập tức gây ra nhiều tranh cãi, khiến người dân đặt câu hỏi: “Nếu không có tội, tại sao cần ân xá?”
Lệnh ân xá mang tính “dự phòng” (preemptive pardon) của Tổng thống Biden đã khiến nhiều người hoài nghi về lý do thực sự đằng sau quyết định này. Theo Hiến pháp Hoa Kỳ, Tổng thống có quyền ân xá cho bất kỳ ai bị buộc tội liên bang, bao gồm cả những trường hợp chưa bị truy tố chính thức. Tuy nhiên, hành động này thường được sử dụng để sửa chữa các sai lầm pháp lý rõ ràng hoặc vì mục đích nhân đạo.
Trong trường hợp này, các nhân vật được ân xá đều liên quan đến những vấn đề gây tranh cãi, bao gồm vai trò của họ trong việc quản lý đại dịch COVID-19, các cuộc điều tra liên quan đến cựu Tổng thống Donald Trump, và các hoạt động trong Ủy ban J6. Việc ân xá, thay vì làm sáng tỏ những nghi ngờ, lại khiến dư luận nghi ngờ rằng chính quyền Biden đang cố gắng bảo vệ các đồng minh chính trị của mình khỏi những cuộc điều tra tiềm năng trong tương lai.
Người dân trên cả hai phe chính trị đã bày tỏ sự phẫn nộ. Những người ủng hộ cựu Tổng thống Trump coi đây là hành động “lạm quyền” của Tổng thống Biden, đồng thời chỉ trích rằng điều này cho thấy ông đang cố gắng che đậy những hành vi sai trái. Ngược lại, một số người khác lo ngại rằng việc ký lệnh ân xá này có thể làm suy yếu niềm tin vào hệ thống tư pháp và pháp luật Hoa Kỳ.
Theo Hiến pháp Hoa Kỳ, quyền ân xá của Tổng thống là rất rộng, nhưng không phải là không giới hạn. Quyền này không bảo vệ người nhận ân xá khỏi các cuộc điều tra của các tiểu bang hoặc các tội danh không thuộc phạm vi liên bang.
Nếu cựu Tổng thống Trump tái đắc cử, ông có thể chỉ đạo Bộ Tư pháp tiến hành điều tra những người được ân xá nếu có bằng chứng cho thấy họ đã vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, việc đảo ngược lệnh ân xá hoặc truy tố những người đã được ân xá liên bang sẽ rất khó khăn, trừ khi họ phạm thêm các tội danh mới hoặc có liên quan đến luật pháp tiểu bang.
Hành động của Tổng thống Biden đã tạo ra một tiền lệ nguy hiểm, đặt câu hỏi về cách thức quyền ân xá được sử dụng trong tương lai. Nếu các lãnh đạo chính trị tiếp tục sử dụng quyền này như một công cụ bảo vệ đồng minh, điều đó có thể làm xói mòn niềm tin của người dân vào tính minh bạch và công bằng của chính phủ.
Dư luận hiện đang kêu gọi sự minh bạch từ chính quyền Biden, đồng thời yêu cầu các cơ quan pháp lý và Quốc hội điều tra xem liệu lệnh ân xá này có che giấu bất kỳ hành vi vi phạm nào hay không. Trong khi đó, khả năng cựu Tổng thống Trump quay lại quyền lực và khởi động các cuộc điều tra có thể khiến bức tranh chính trị Mỹ trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết.
Nguyễn Quốc Huy – Việt Sóng TV
