Ngày 03 tháng 02 năm 2025, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã chính thức nhượng bộ trước yêu cầu của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về việc siết chặt an ninh biên giới và ngăn chặn nạn buôn lậu fentanyl. Trong một thông báo đăng tải trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter), ông Trudeau cho biết Canada sẽ chi 1.3 tỷ USD để tăng cường an ninh biên giới, bao gồm việc triển khai trực thăng, công nghệ hiện đại, và nhân lực mới. Đồng thời, ông cũng cam kết hợp tác chặt chẽ với Hoa Kỳ trong cuộc chiến chống lại các băng đảng ma túy, coi chúng là những tổ chức khủng bố và hứa sẽ cùng Hoa Kỳ sát cánh đánh bại những kẻ này.
Trong bài đăng của mình, Thủ tướng Trudeau cho biết: “Tôi vừa có một cuộc trao đổi tích cực với Tổng thống Trump. Canada sẽ triển khai kế hoạch biên giới trị giá 1.3 tỷ USD, bao gồm việc tăng cường tuần tra biên giới bằng trực thăng mới, công nghệ hiện đại, và nhân sự được đào tạo chuyên nghiệp. Chúng tôi cũng sẽ tăng cường phối hợp với các đối tác Hoa Kỳ và dành thêm nguồn lực để ngăn chặn dòng chảy của fentanyl.” Ông cũng tiết lộ rằng điều nhân viên biên phòng sẽ được huy động để bảo vệ biên giới, đồng thời bổ nhiệm một “Fentanyl Czar” (người đứng đầu đặc trách vấn đề fentanyl) để giám sát và điều phối các nỗ lực chống buôn lậu.
Thủ tướng Trudeau cũng tuyên bố rằng các băng đảng ma túy sẽ bị coi là những tổ chức khủng bố, biên giới sẽ được giám sát 24/7, và một Lực lượng Đặc nhiệm Chung Canada-Hoa Kỳ sẽ được thành lập để chống lại tội phạm có tổ chức, buôn lậu fentanyl, và rửa tiền. Ông nhấn mạnh: “Tôi đã ký một chỉ thị tình báo mới về tội phạm có tổ chức và fentanyl, đồng thời chúng tôi sẽ đầu tư thêm 200 triệu USD để hỗ trợ các nỗ lực này.” Đặc biệt, ông thông báo rằng các mức thuế quan mà Hoa Kỳ dự kiến áp đặt sẽ tạm thời bị hoãn lại trong 30 ngày để hai bên có thời gian đàm phán và đi đến một thỏa thuận cuối cùng.
Quyết định này được đưa ra chỉ vài tuần sau khi Thủ tướng Trudeau cảnh báo rằng người dân Mỹ sẽ phải trả giá đắt nếu Tổng thống Trump áp đặt thuế quan lên hàng hóa Canada. Ông từng tuyên bố rằng Canada sẽ áp dụng các biện pháp trả đũa nếu Mỹ thực hiện các biện pháp thuế quan, và điều này sẽ khiến giá cả hàng hóa tại Mỹ tăng vọt. Tuy nhiên, trước áp lực từ chính quyền Trump và nguy cơ bị áp thuế 25% lên hàng hóa xuất khẩu, Canada đã buộc phải nhượng bộ.
Tổng thống Trump cũng đã lên tiếng hoan nghênh quyết định của Thủ tướng Trudeau. Trong một bài đăng trên Truth Social, ông viết: “Canada đã đồng ý đảm bảo rằng chúng ta có một biên giới phía Bắc an toàn, và cuối cùng chấm dứt nạn buôn lậu fentanyl chết người đang đổ vào đất nước chúng ta, giết chết hàng trăm nghìn người Mỹ và hủy hoại các gia đình và cộng đồng trên khắp đất nước.” Ông cũng trích dẫn những cam kết của Thủ tướng Trudeau và nhấn mạnh rằng việc bảo vệ an ninh và sức khỏe của người dân Mỹ là trách nhiệm hàng đầu của ông.
Tuy nhiên, quyết định của Thủ tướng Trudeau đã gây ra nhiều tranh cãi trong nội bộ Canada. Việc ông đồng ý chi một khoản tiền lớn để tăng cường an ninh biên giới và hợp tác với Hoa Kỳ bị một số nhóm chỉ trích là quá nhượng bộ và có thể làm suy yếu chủ quyền quốc gia. Đặc biệt, việc coi các băng đảng ma túy là tổ chức khủng bố và thành lập lực lượng đặc nhiệm chung với Hoa Kỳ đã làm dấy lên lo ngại về việc Canada có thể bị lôi kéo vào các cuộc xung đột quân sự không mong muốn.
Bên cạnh đó, quyết định này cũng được đưa ra trong bối cảnh chính trị nội bộ Canada đang có nhiều biến động. Thủ tướng Trudeau đã tuyên bố từ chức vào ngày 06 tháng 01 năm 2025, và Quốc hội Canada hiện vẫn đang trong thời gian tạm ngừng hoạt động cho đến ngày 24 tháng 03. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi về tính hợp pháp và hiệu quả của các quyết định được đưa ra trong giai đoạn chuyển giao quyền lực.
Dù vậy, việc hợp tác với Hoa Kỳ trong vấn đề an ninh biên giới và chống buôn lậu fentanyl được xem là một bước đi cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia của Canada. Fentanyl không chỉ là vấn đề của Hoa Kỳ mà còn đang đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và an ninh của người dân Canada. Việc tăng cường hợp tác với Hoa Kỳ sẽ giúp Canada giải quyết vấn đề này một cách hiệu quả hơn, đồng thời tránh được những hậu quả kinh tế nghiêm trọng từ việc bị áp thuế quan.
Cuối cùng, quyết định của Thủ tướng Trudeau phản ánh thực tế rằng Canada không còn nhiều lựa chọn khác trong bối cảnh phụ thuộc kinh tế sâu sắc vào Hoa Kỳ. Việc hợp tác chặt chẽ với Mỹ không chỉ giúp Canada bảo vệ an ninh biên giới mà còn duy trì được mối quan hệ thương mại quan trọng với đối tác lớn nhất của mình. Tuy nhiên, Canada cần tiếp tục cân nhắc kỹ lưỡng các bước đi trong tương lai để đảm bảo rằng lợi ích quốc gia được bảo vệ một cách toàn diện.
Kevin Trần: Việt Sóng TV
