Vào ngày 20 tháng 01 năm 2025, lễ nhậm chức của Tổng thống Donald Trump tại Washington D.C. sẽ không chỉ là một sự kiện chính trị quan trọng đối với nước Mỹ, mà còn là một cuộc đối đầu căng thẳng về mặt ngoại giao giữa hai cường quốc châu Á: Đài Loan và Trung Quốc. Đặc biệt, hai phái đoàn này đã được mời tham dự, tạo nên một tình huống ngoại giao đầy thử thách, khi Mỹ dưới sự lãnh đạo của Trump đang tìm cách tái thiết lập các quan hệ quốc tế và gia tăng ảnh hưởng tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
Việc cả Đài Loan và Trung Quốc đều được mời tham dự sự kiện này đã tạo ra một sự căng thẳng ngoại giao không thể tránh khỏi. Đài Loan, vốn là một quốc gia có nền chính trị và kinh tế độc lập nhưng lại không được Trung Quốc công nhận, đã luôn là một điểm nóng trong quan hệ giữa hai cường quốc này. Trung Quốc, với chính sách “Một Trung Quốc”, luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời, và việc Đài Loan được mời tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Mỹ có thể được coi là một sự thách thức đối với chính quyền Bắc Kinh.
Dưới sự lãnh đạo của Donald Trump, chính quyền Mỹ không ngừng thúc đẩy các chính sách cứng rắn đối với Trung Quốc, từ thương mại đến quân sự, nhằm khẳng định quyền lực và ảnh hưởng của Mỹ tại khu vực Châu Á. Việc mời cả hai phái đoàn có thể dẫn đến những căng thẳng trực tiếp trong suốt sự kiện, khi Trung Quốc có thể coi đây là hành động “khiêu khích” đối với sự toàn vẹn lãnh thổ của mình.
Trong suốt chiến dịch tranh cử và sau khi đắc cử, Donald Trump đã luôn nhấn mạnh rằng chính sách ngoại giao của ông sẽ đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu. Đặc biệt, đối với Trung Quốc và Đài Loan, ông Trump đã không ngần ngại thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Đài Loan, đồng thời gia tăng áp lực lên Bắc Kinh về các vấn đề thương mại và quân sự. Việc mời Đài Loan tham dự lễ nhậm chức là một thông điệp rõ ràng rằng Mỹ sẽ tiếp tục duy trì lập trường mạnh mẽ với Trung Quốc.
Trong lĩnh vực thương mại, Trump đã có những động thái quyết liệt trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, áp đặt hàng loạt mức thuế lên hàng hóa Trung Quốc để buộc nước này phải thay đổi các chính sách thương mại bất công. Điều này khiến Trung Quốc không thể không cảm thấy bị đe dọa về mặt kinh tế, và sự kiện lễ nhậm chức có thể là một cơ hội để Trump khẳng định thêm quan điểm cứng rắn của mình.
Về mặt quân sự, Mỹ dưới thời Trump đã không ngừng tăng cường sự hiện diện quân sự tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, đặc biệt là tại các vùng biển gần Đài Loan. Chính quyền Trump cũng đã ký kết các hợp đồng vũ khí với Đài Loan, điều này càng làm gia tăng sự căng thẳng trong mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
Từ đầu năm 2024, các quốc gia trên thế giới đã phải điều chỉnh mạnh mẽ các chính sách kinh tế nhằm đối phó với sự gia tăng của lạm phát và những biến động không ngừng của thị trường toàn cầu. Đặc biệt, các quốc gia lớn như Mỹ, Trung Quốc và Liên minh châu Âu đã thực hiện các biện pháp cứng rắn trong việc kiểm soát giá cả, thúc đẩy sản xuất và đẩy mạnh tiêu thụ nội địa.
Trong khi Mỹ tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt để kiềm chế lạm phát, Trung Quốc lại có những động thái kích thích tiêu dùng và đầu tư công, nhằm ổn định nền kinh tế sau những khó khăn từ đại dịch và chiến tranh thương mại. Châu Âu, trong khi đó, đang phải đối mặt với thách thức lớn từ cuộc chiến Ukraine, khiến các nước trong khu vực phải tập trung vào việc xây dựng các chiến lược năng lượng bền vững và tăng cường hợp tác kinh tế nội khối.
Một trong những điểm sáng trong chính sách kinh tế hiện nay là sự thúc đẩy mạnh mẽ của chuyển đổi số. Các quốc gia đang đẩy mạnh việc xây dựng nền tảng kinh tế số, từ đó nâng cao năng suất lao động và giảm thiểu chi phí vận hành trong các ngành công nghiệp chủ chốt. Tuy nhiên, chính sách này không phải là không có những rủi ro. Việc quá phụ thuộc vào công nghệ số có thể dẫn đến sự gia tăng bất bình đẳng xã hội, khi những người không có khả năng tiếp cận công nghệ sẽ bị bỏ lại phía sau.
Ngoài ra, việc phát triển các ngành công nghiệp xanh và bền vững cũng là một xu hướng đang được các quốc gia ưu tiên. Những chính sách này không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường mà còn thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp mới, tạo ra cơ hội việc làm và tăng trưởng kinh tế bền vững.
Đối với các nhà lãnh đạo chính trị, quyết định kinh tế không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là vấn đề chiến lược. Những chính sách này phản ánh tầm nhìn của các chính phủ về tương lai của quốc gia. Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, các quốc gia không thể đơn lẻ trong các quyết định kinh tế mà cần phải tính toán kỹ lưỡng mối quan hệ với các quốc gia khác.
Chính vì vậy, việc phân tích các quyết định kinh tế của các quốc gia lớn không chỉ giúp hiểu rõ hơn về tình hình nội bộ của mỗi quốc gia mà còn là chìa khóa để nhận diện những xu hướng chính trị toàn cầu. Các quốc gia đang ngày càng chú trọng vào việc xây dựng các liên minh kinh tế mạnh mẽ, nhằm tạo ra thế lực cạnh tranh trên trường quốc tế. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra một số vấn đề phức tạp trong quan hệ ngoại giao, khi các lợi ích kinh tế quốc gia không phải lúc nào cũng tương thích với các chiến lược chính trị của các quốc gia đối tác.
Tóm lại, chính sách kinh tế của mỗi quốc gia hiện nay đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Việc điều chỉnh các chính sách này không chỉ nhằm mục đích duy trì ổn định nền kinh tế mà còn hướng đến một sự phát triển bền vững trong dài hạn. Tuy nhiên, các quốc gia cần phải hết sức cẩn trọng trong việc thực hiện các chính sách này, tránh để các yếu tố chính trị và lợi ích ngắn hạn làm ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững.
Nguyễn Quốc Huy: Việt Sóng TV
