Ngày 20 tháng 1 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã bắt đầu nhiệm kỳ mới của mình bằng một quyết định gây chấn động: ký lệnh ân xá cho 1.500 tù nhân bị kết án liên quan đến vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021. Đây được coi là một trong những động thái đầu tiên đầy táo bạo, đánh dấu sự trở lại của ông Trump trên chính trường Hoa Kỳ.
Lệnh ân xá tập trung vào những cá nhân không tham gia vào các hành vi bạo lực hoặc phá hoại nghiêm trọng, bao gồm những người bị kết án về tội xâm nhập bất hợp pháp và vi phạm lệnh cấm tụ tập. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo của những nhóm cực đoan như Proud Boys và Oath Keepers, vốn bị buộc tội nghiêm trọng hơn, cũng nhận được giảm án.
Tổng thống Trump gọi những người được ân xá là “những người yêu nước đã bị hệ thống bất công đối xử.” Trong bài phát biểu tại lễ nhậm chức, ông tuyên bố:
“Chúng ta không thể để những công dân trung thành của mình bị đối xử như những tội phạm nguy hiểm chỉ vì họ đứng lên vì niềm tin của mình.”
Quyết định này đã gây ra làn sóng phản đối từ Đảng Dân chủ và một số tổ chức xã hội. Họ cho rằng hành động này có thể làm suy yếu hệ thống tư pháp và khuyến khích các hành vi cực đoan trong tương lai. Một số quan chức trong Bộ Tư pháp, vốn đã dành nhiều năm để điều tra vụ việc ngày 6 tháng 1, bày tỏ sự thất vọng, gọi đây là “một đòn giáng mạnh vào nỗ lực duy trì pháp quyền.”
Ngược lại, những người ủng hộ ông Trump ca ngợi lệnh ân xá như một hành động công bằng, khôi phục danh dự cho những người mà họ cho rằng đã bị hệ thống chính trị hóa trừng phạt. Bên ngoài nhà tù liên bang tại Washington D.C., các gia đình và người thân đã tổ chức các buổi cầu nguyện, hát mừng và đón chào những người được trả tự do.
Quyết định ân xá không chỉ ảnh hưởng đến hàng nghìn gia đình mà còn đặt ra câu hỏi về tiền lệ pháp lý. Một số chuyên gia lo ngại rằng hành động này có thể khuyến khích các phong trào cực đoan trong tương lai. Luật sư và nhà phân tích chính trị, ông James Parker, nhận định:
“Ân xá là một quyền lực lớn, nhưng nó cần được sử dụng cẩn thận để không làm suy yếu niềm tin vào hệ thống pháp luật. Đây là một quyết định có thể để lại hậu quả lâu dài.”
Đối với ông Trump, lệnh ân xá này không chỉ là lời cảm ơn tới những người đã trung thành ủng hộ ông, mà còn là một thông điệp chính trị mạnh mẽ. Nó khẳng định cam kết của ông trong việc bảo vệ những giá trị mà ông và những người ủng hộ cho là cốt lõi của nước Mỹ.
Động thái này cũng tạo áp lực lớn đối với các cơ quan tư pháp và Quốc hội, khi các bên phải đối mặt với một cuộc tranh luận lớn về cách xử lý các hành động bạo lực chính trị và vai trò của chính phủ trong việc duy trì an ninh quốc gia.
Lệnh ân xá này có thể mở ra một chương mới trong nhiệm kỳ của ông Trump, nhưng cũng đặt ra những thách thức lớn về mặt chính trị và pháp lý. Các nhà lập pháp có thể sẽ tìm cách kiểm soát quyền ân xá của tổng thống trong tương lai, trong khi các phong trào đối lập có thể sử dụng sự kiện này để củng cố lập luận của họ.
Dù gây tranh cãi, quyết định của ông Trump chắc chắn đã tạo nên một dấu ấn sâu sắc ngay trong ngày đầu tiên của nhiệm kỳ mới. Điều này cho thấy rằng ông vẫn là một nhân vật không ngừng làm rung chuyển chính trường Hoa Kỳ.
Phạm Bạch Nhật: Viết Sóng TV
