Washington, D.C. Ngày 20 Tháng 01 Năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã chính thức ký lệnh rút Hoa Kỳ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thực hiện cam kết trong chiến dịch tranh cử của ông về việc giảm bớt sự phụ thuộc vào các tổ chức quốc tế mà ông cho rằng không phục vụ hiệu quả lợi ích của nước Mỹ. Quyết định này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách y tế và ngoại giao của Hoa Kỳ, mang đến cả cơ hội và thách thức trong tương lai.
Một trong những lý do chính mà chính quyền Trump đưa ra là việc giảm gánh nặng tài chính. Theo báo cáo, Hoa Kỳ đã đóng góp khoảng 400-500 triệu USD mỗi năm cho WHO, chiếm khoảng 15% tổng ngân sách của tổ chức này. Với việc rút khỏi WHO, số tiền này sẽ được tái đầu tư vào các chương trình y tế trong nước, như nghiên cứu và phát triển vaccine, cải thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe, và tăng cường các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh.
Bên cạnh đó, chính quyền Trump cũng nhấn mạnh rằng WHO đã không xử lý hiệu quả đại dịch COVID-19, đặc biệt là việc phụ thuộc quá nhiều vào thông tin từ Trung Quốc trong giai đoạn đầu của đại dịch. Việc rút khỏi WHO cho phép Hoa Kỳ tránh bị ràng buộc bởi những quyết định mà chính quyền cho là thiếu minh bạch hoặc không phục vụ lợi ích của quốc gia.
Ngoài ra, động thái này cũng thể hiện sự độc lập và quyết đoán của Hoa Kỳ trên trường quốc tế, gửi đi thông điệp rằng nước Mỹ sẽ ưu tiên lợi ích quốc gia hơn là tham gia vào các tổ chức đa phương mà họ cho là không hiệu quả.
Tuy nhiên, quyết định này cũng gây ra không ít lo ngại. WHO là một tổ chức đóng vai trò trung tâm trong việc đối phó với các dịch bệnh toàn cầu, cung cấp hướng dẫn kỹ thuật và điều phối nguồn lực y tế cho các quốc gia thành viên. Việc Hoa Kỳ rút lui có thể làm suy yếu khả năng ứng phó toàn cầu với các đại dịch trong tương lai.
Ngoài ra, việc từ bỏ vị trí lãnh đạo trong WHO có thể mở đường cho các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc, gia tăng ảnh hưởng trong tổ chức này. Điều này có thể làm giảm tiếng nói của Hoa Kỳ trong các vấn đề y tế quốc tế và ảnh hưởng đến vị thế toàn cầu của nước Mỹ.
Cũng cần lưu ý rằng, các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ của WHO để đối phó với các dịch bệnh và cải thiện hệ thống y tế. Việc Mỹ rút lui có thể tạo ra một khoảng trống tài chính lớn, khiến các quốc gia này gặp khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn lực cần thiết.
Về mặt tài chính, việc rút khỏi WHO sẽ giúp Hoa Kỳ tiết kiệm được hàng trăm triệu USD mỗi năm, số tiền này có thể được tái đầu tư vào các chương trình y tế trong nước. Tuy nhiên, việc giảm đóng góp vào WHO có thể làm suy yếu khả năng hợp tác quốc tế trong các vấn đề y tế, đặc biệt là trong bối cảnh các dịch bệnh không biên giới ngày càng gia tăng.
Về mặt chính trị, quyết định này phản ánh chiến lược “Nước Mỹ Trên Hết” của Tổng thống Trump, nhấn mạnh vào sự độc lập và tự cường. Tuy nhiên, nó cũng có thể làm gia tăng căng thẳng với các đồng minh truyền thống, những nước coi WHO là một tổ chức thiết yếu để duy trì sức khỏe cộng đồng toàn cầu.
Việc Hoa Kỳ rút khỏi Tổ chức Y tế Thế giới là một quyết định mang tính bước ngoặt, vừa tạo ra cơ hội để tập trung vào lợi ích quốc gia, vừa đặt ra những thách thức không nhỏ về vai trò lãnh đạo của Mỹ trong cộng đồng quốc tế. Dù tiết kiệm được chi phí đóng góp hàng năm, Mỹ có nguy cơ đánh mất ảnh hưởng và khả năng hợp tác trong các vấn đề y tế toàn cầu.
Trong bối cảnh các dịch bệnh mới liên tục xuất hiện, quyết định này sẽ cần được đánh giá cẩn trọng về cả ngắn hạn lẫn dài hạn. Hoa Kỳ phải tìm ra cách cân bằng giữa việc bảo vệ lợi ích quốc gia và duy trì vai trò lãnh đạo trong cuộc chiến chống lại các mối đe dọa y tế toàn cầu.
Phạm Bạch Nhật: Viết Sóng TV
