Washington, D.C., Vào ngày 21 tháng 1 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một loạt sắc lệnh hành pháp nhằm xóa bỏ các chương trình Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập (DEI) trong chính phủ liên bang. Theo các sắc lệnh này, tất cả nhân viên làm việc trong các văn phòng DEI sẽ được cho nghỉ phép có lương, và các chương trình DEI sẽ bị đóng cửa trong vòng 60 ngày. Quyết định này đã tạo ra những phản ứng trái chiều trong xã hội. Những người ủng hộ cho rằng việc loại bỏ các chương trình DEI là cần thiết để đảm bảo tuyển dụng dựa trên năng lực cá nhân, không phân biệt chủng tộc hay giới tính. Họ cho rằng các chương trình này có thể dẫn đến phân biệt ngược và làm giảm tầm quan trọng của năng lực trong việc tuyển dụng và thăng tiến.
Ngược lại, các nhà hoạt động vì quyền lợi dân sự chỉ trích quyết định này, cho rằng các chương trình DEI rất quan trọng trong việc giải quyết bất bình đẳng hệ thống và phân biệt chủng tộc. Họ lo ngại rằng việc chấm dứt các chương trình này sẽ làm suy yếu nỗ lực đảm bảo công bằng và đa dạng trong các cơ quan chính phủ và doanh nghiệp. Hơn nữa, các công ty tư nhân nhận hợp đồng từ chính phủ cũng có thể bị điều tra nếu tiếp tục duy trì các chương trình DEI, tạo ra áp lực lớn đối với các doanh nghiệp trong việc cân nhắc giữa việc duy trì cam kết về đa dạng và công bằng và việc tuân thủ các quy định mới của chính phủ.
Tuy nhiên, quyết định của Tổng thống Trump phản ánh một sự thay đổi lớn trong chính sách liên bang, chuyển từ việc thúc đẩy đa dạng và công bằng sang tập trung vào tuyển dụng dựa trên năng lực cá nhân. Việc xóa bỏ các chương trình DEI có thể được nhìn nhận từ một góc độ tích cực, đặc biệt trong việc bảo vệ chất lượng công việc và đảm bảo hiệu suất cao trong các cơ quan công quyền. Một lý do chính đáng để ủng hộ quyết định này là việc đảm bảo tuyển dụng dựa trên năng lực thực tế, thay vì những yếu tố không liên quan đến khả năng chuyên môn như chủng tộc, giới tính hay lý tưởng chính trị.
Trong một số trường hợp, việc tuyển dụng dựa trên các chương trình DEI có thể dẫn đến việc thiếu sót những chuyên gia thực sự có năng lực, gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với an toàn và hiệu quả công việc. Chẳng hạn, Cục Hàng không Liên bang (FAA) đã phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân viên có chuyên môn, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như chuyến bay không an toàn, hủy chuyến và chậm trễ kéo dài. Những tình huống này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế và niềm tin của người dân vào các cơ quan chức năng.
Một ví dụ khác là vụ hỏa hoạn tại Los Angeles, nơi Thống đốc Karen Bass đã bị chỉ trích vì thiếu khả năng quản lý và không thể xử lý tình huống hiệu quả. Sự thiếu hụt năng lực trong quản lý tình huống khẩn cấp đã dẫn đến thiệt hại lớn về tài sản và tính mạng. Những sai sót trong việc lựa chọn và duy trì nhân sự thiếu năng lực không chỉ gây ra thảm họa xã hội, mà còn làm suy yếu niềm tin vào chính quyền và các cơ quan chức năng.
Do đó, quyết định của Tổng thống Trump trong việc xóa bỏ các văn phòng DEI và thay thế chúng bằng các chính sách chú trọng vào năng lực và hiệu quả công việc có thể giúp cải thiện chất lượng dịch vụ công và tăng cường tính minh bạch trong các cơ quan nhà nước. Dù có ý kiến phản đối rằng quyết định này sẽ làm giảm sự đa dạng trong các cơ quan công quyền, nhưng nếu không có những cá nhân có năng lực chuyên môn cao, các tổ chức công quyền sẽ khó có thể thực hiện nhiệm vụ của mình một cách hiệu quả, ảnh hưởng đến sự ổn định và phát triển của quốc gia.
Phạm Bạch Nhật: Việt Sóng TV
